Nạn bạo lực trong bóng đá Indonesia
Nạn bạo lực bóng đá đã có trong khoảng lâu ở Indonesia, bắt nguồn trong đa dạng xuất xứ như văn hóa mến mộ cuồng nhiệt hay bức xúc yếu kém của cảnh sát.
Cảnh sát Jakarta, Indonesia ngày 5/1 cho biết họ sẽ sắp đặt 4 xe chuyên dụng hộ tống xe chở đội tuyển Việt Nam mỗi lúc rời khỏi khách sạn để tới làm quen sân Gelora Bung Karno chiều 5/1 và đến đây thi đấu chiều 6/1 trong trận bán kết lượt đi AFF Cup 2022.
Biện pháp thắt chặt an ninh được đưa ra sau khi CĐV Indonesia mang hành vi vây quanh, ném vỡ vạc kính ô tô buýt chở đội tuyển Thái Lan hôm 29/12/2022.
CĐV Indonesia bấy lâu vẫn lừng danh là những người cuồng nhiệt, song với thiên hướng dễ khích động. Quốc gia này thường xuyên chứng kiến những vụ đụng độ hay tai nạn trong sân bóng bắt nguồn CĐV, mà cách đây không lâu nhất là thảm kịch giẫm đạp làm cho 133 người chết tại sân di chuyển Kajuruhan, đô thị Malang, tỉnh Đông Java, hồi tháng 10 năm ngoái.
Người ái mộ Indonesia lúc bấy giờ phàn nàn về việc truyền thông quốc tế quá tập kết vào những câu chuyện bị động liên quan tới bóng đá nước này. Bên cạnh đó, bất kỳ ai từng xem những trận bóng ở Indonesia đều sẽ mang trải nghiệm phấn khích nhưng cũng tương đối đáng sợ, theo bình luận viên John Duerden của Guardian.
Indonesia là đất nước châu Á trước hết dự World Cup, tham gia những trận chiến năm 1938 tại Pháp sở hữu nhân cách Đông Ấn Hà Lan. Từ khi đấy, bóng đá đã phát triển thành môn thể thao phổ thông nhất của quốc gia này. Theo Báo cáo trong khoảng Reuters, khoảng 52 triệu người Indonesia thường xuyên xem các trận bóng vào cuối tuần.
Nhưng vấn đề bạo lực trong và ngoài sân cỏ đã đeo bám bóng đá Indonesia từ lâu, tới mức đội khách đôi khi được hộ tống đến sân của đội chủ nhà trên những mẫu xe bọc thép. Cảnh sát chống bạo động thường được khai triển trong các trận đấu giữa các đối thủ truyền kiếp.
Hồi năm 2018, giải vô địch quốc gia Indonesia từng bị đình chỉ sau khi Haringga Sirila, CĐV đội Persija Jakarta, bị người ngưỡng mộ đội Persib Bandung đánh tới chết. Hai năm trước đó, Muhammad Rovi Arrahman, 17 tuổi, CĐV đội Persib, cũng thiệt mạng do bị người ái mộ Persija hành hung. Từ năm 1994 đến 2019, khoảng 74 người đã tử vong can hệ tới các trận bóng đá tại Indonesia.
Trạng thái bạo lực nguy hiểm tới mức CĐV đôi khi bị cấm theo đội nhà tới xem thi đấu trên sân khách. Arema FC và Persebaya Surabaya đã đi đến 1 ký hợp đồng vào năm 1988 cấm CĐV “phe kia” tới sân của mình.
Không chỉ những cuộc đấu trong nước mới bị nhấn chìm bởi bạo lực. Trong 1 cuộc chiến vòng mẫu World Cup 2022 diễn ra vào năm 2019, người mến mộ đội tuyển đất nước Indonesia đã ném đa dạng vật thể vào Malaysia trong trận chiến ở Jakarta, làm cho cuộc đấu phải dừng lại trong 10 phút. Hai tháng sau, lúc hai đội gặp nhau ở Kuala Lumpur, chí ít 41 người đã bị bắt sau khi những CĐV Malaysia ném pháo sáng.
Nguyên nhân xảy ra bạo lực trong bóng đá tại Indonesia
Lý giải về xu hướng bạo lực trong các CĐV Indonesia, nhà phân tách bóng đá Dex Glenniza cho rằng người dân nước này xem bóng đá không chỉ là 1 trò chơi. Đối sở hữu đa dạng người, đó là 1 phương pháp để “tự khẳng định bản thân”.
“CĐV bóng đá ở Indonesia chủ yếu là các người nghèo, trình độ giáo dục không cao, nên việc họ tới khán đài xem thi đấu giống như 1 bí quyết để thoát khỏi cuộc sống thông thường vốn phổ thông khó khăn”, Glenniza kể với tin báo TIME. “Đối mang người Indonesia, bóng đá là phần lớn. Thật không may, tình cảm ấy đôi khi phát triển thành quá khích và không phù hợp”.
“Một nền văn hóa cổ động đáng kinh ngạc còn đó ở Indonesia”, James Montague, chuyên gia người Anh về văn hóa hâm mộ thế giới, nhận xét “Ủng hộ các câu lạc bộ bóng đá phát triển thành lối sống của phổ quát người. Nhưng trong những năm qua, nó đã trở nên vấn nạn vì bạo lực”.
Trạng thái tham nhũng và điều hành yếu kém cũng khiến các cơ quan điều hành bóng đá Indonesia đau đầu. Nurhan Halid, chủ toạ Hiệp hội Bóng đá Indonesia (PSSI), bị cáo buộc tham nhũng vào năm 2007 nhưng vẫn tiếp diễn điều hành giải đấu cho đến năm 2011, sau khi ông bị cấm tái tranh cử.
Liên đoàn Bóng đá toàn cầu (FIFA) từng cấm đội tuyển Indonesia thi đấu sắp 1 năm vào năm 2015 sau khi họ không đáp ứng được mâu thuẫn giữa PSSI và Bộ Thể thao về việc ai quản lý môn thể thao này. Câu lạc bộ cũng được cho là thường xuyên nợ lương cầu thủ.
Tình hình chung làm rộng rãi khán kém chất lượng bức xúc. “Lòng tin của họ đối sở hữu PSSI, những nhà điều hành giải đấu và hàng ngũ an ninh là rất thấp”, Glenniza giảng giải.
Theo Andrin Brandle, nhà văn Thụy Sĩ từng sở hữu thời kì đi cùng cùng đội bóng đá Indonesia PSS Sleman để viết sách về họ, trạng thái bạo lực còn bắt nguồn từ việc “thiếu trang vật dụng giám sát hiện đại” và “khả năng kết hợp yếu kém giữa những cơ quan chức năng”, dẫn đến rất ít người mang hành vi bạo lực phải chịu hình phạt.
Montague Tìm hiểu bạo lực trở thành hiểm nguy một phần còn do “phản ứng vụng trộm” của cảnh sát địa phương. “Cảnh sát không có thiết bị hoặc không sở hữu kỹ năng nào để ứng phó mang đám đông, bởi vậy họ tiêu dùng bạo lực như 1 bí quyết để kiểm soát người hâm mộ”, ông đề cập.
Tháng 7/2018, CĐV Indonesia đã ném đá, chai lọ vào các cầu thủ Malaysia, sau khi đội tuyển của họ để thua trong trận bán kết Giải vô địch bóng đá U-19 Đông Nam Á. Sau sự cố này, Tổng thống Joko Widodo đã bắt buộc Liên đoàn Bóng đá Indonesia xử lý vấn đề.
Giới chức thể thao Indonesia sau ấy cam kết sẽ rà soát lại trật tự an ninh của 18 câu lạc bộ hàng đầu, người hâm mộ cũng như ban đơn vị trận chiến. Nhưng các giải pháp này không đáp ứng được triệt để vấn đề và CĐV Indonesia lại tiếp tục mang hành vi bạo lực.
“Những bức xúc sau những sự cố ấy chỉ rộ lên một thời kì rồi lại lắng xuống”, chuyên gia phân tích bóng đá người Indonesia Akmal Marhali kể. “Chỉ sau một hoặc 2 tháng, chẳng còn ai nhớ tới chúng nữa”.
Mời bạn đọc truy cập website Socolive để theo dõi các tin thể thao mới nhất cũng như xem trực tiếp các giải đấu lớn của bóng đá Việt Nam trong năm 2023 nhé!
